BİRLEŞİK KRALLIK |
.png) |
TARİHÇE |
AD |
Supermarine Spitfire Mk Vb Tropical (Type 352) |
TAKMA ADI |
Spit |
GÖREV |
Av | Önleme uçağı |
ÜRETİCİ |
Supermarine Aviation Works
Woolston, Southampton, İngiltere [1913 – 1960] |
TASARIMCI |
Reginald Joseph Mitchell
[20 Mayıs 1895 – 11 Haziran 1937] |
İLK UÇUŞ TARİHİ |
5 Mart 1936
Eastleigh Aerodrome (Southampton Airport)
Southampton, Hampshire, İngiltere
Pilot: Yüzbaşı Joseph ‘Mutt’ Summers [1904 –
1954] |
HİZMETE GİRİŞ TARİHİ |
4 Ağustos 1938 |
HİZMETTEN ÇIKIŞ TARİHİ |
1961 (İrlanda) |
ÜRETİM ARALIĞI |
1938 - 1948 |
ÜRETİM ADEDİ |
22,799 |
KÖKEN |
Supermarine Type 224 [1931] |
GELİŞİM |
Supermarine Seafire
Supermarine Spiteful |
BİRİM MALİYETİ |
12,604 £ [1939] |
TEKNİK ÖZELLİKLER |
MÜRETTEBAT |
1 |
UZUNLUK |
9.12 m
(29 ft 11 in) |
KANAT AÇIKLIĞI |
11.23 m
(36 ft 10 in) |
YÜKSEKLİK |
3.48 m
(11 ft 5 in) |
KANAT ALANI |
22.49 m2
(242.1 sq ft) |
KANAT PROFİLİ |
NACA
2213 (kanat kökü) ~ NACA 2209.4 (kanat ucu) |
KANAT YÜKLEMESİ |
133.53
kg/m2 (27.35 lb/sq ft) |
AĞIRLIK |
BOŞ |
2297 kg
(5065 lb) |
YÜKLÜ |
3004 kg
(6622 lb) |
AZAMİ KALKIŞ |
3039 kg
(6700 lb) |
MOTOR |
1
× Rolls-Royce Merlin 45, V-12
sıvı soğutmalı sıralı pistonlu motor ~ 1096 kW (1470 hp) |
GÜÇ/KÜTLE ORANI |
0.36
kW/kg (0.22 hp/lb) |
PERVANE |
3
kanatlı Rotol sabit hızlı pervane |
AZAMİ HIZI |
593
km/sa. (369 mph / 320 kt) |
MENZİL |
770 km
(479 mil / 416 deniz mili) |
MUHAREBE YARIÇAPI |
400 km
(249 mil / 216 deniz mili) |
İNTİKAL MENZİLİ |
1778 km
(1105 mil / 960 deniz mili)
harici yakıt tankı ile |
SERVİS TAVANI |
11,125
m (36,500 ft) |
TIRMANMA HIZI |
13
m/sn. (2600 ft/dak) |
TEÇHİZAT |
• 2 ×
20 mm Hispano Mk II top (silah başına 60 fişek)
• 4 × 7.7 mm (0.303 in) Browning Mk II makineli tüfek
(silah başına 350 fişek) |
TİPLER |
MARK
(TYPE) |
ÜRETİCİ |
ADET |
AÇIKLAMALAR
(SERİ NO. / İLK UÇUŞ TARİHİ) |
Prototype (300) |
S[1] |
1 |
K5054 (5 Mart 1936) |
Mk Ia/b
(300) |
S / W[2] |
1567 |
K9787 (14 Mayıs 1938) |
Mk
IIa/b (329) |
CB[3] |
921 |
P7280 (Haziran 1940) |
Mk III
(330) |
S |
2 |
N3297 (Mk I dönüşümü) / W3237 (Mk V dönüşümü) |
Mk IV
(337) |
S |
1 |
DP845 (27 Kasım 1941) |
Mk Va
(331)
Mk Vb/c (349 & 352) |
S / W / CB |
6487 |
P8532 (Mk Vb) (Haziran 1941) |
Mk VI
(350) |
S |
100 |
AB136 (Aralık 1941) |
F/H.F
Mk VII (351) |
S |
140 |
Eylül 1942 |
F/L.F
Mk VIII (360) |
S |
1658 |
11 Kasım 1942 |
F/H.F/L.F Mk IX (361)
PR Mk IX (374) |
S / CB |
5656 |
BR581 (Haziran 1942) |
PR Mk X
(387) |
S |
16 |
Mayıs 1944 |
PR Mk
XI (365 & 370) |
S |
471 |
Kasım 1942 |
F Mk
XII (366) |
S |
100 |
13 Ekim 1942 |
PR Mk
XIII (367) |
S |
26 |
Mart 1943 (Mk II / Mk V dönüşümü) |
F/FR Mk
XIV (379) |
S |
957 |
RB142 (28 Ekim 1943) |
Mk XV |
– |
– |
Donanmaya tahsis edilmiş Seafire kod numarası |
Mk XVI
(361) |
CB |
1054 |
Ekim 1944 |
Mk XVII |
– |
– |
Donanmaya tahsis edilmiş Seafire kod numarası |
F Mk
XVIII (394) |
S |
300 |
Haziran 1945 |
PR Mk
XIX (389 & 390) |
S |
224 |
RM626 (Mayıs 1944) |
Mk XX
(366) |
S |
1 |
DP851 (Ağustos 1942) |
F Mk 21
(356) |
CB |
120 |
LA187 (27 Ocak 1944) |
F Mk 22
(356) |
S / CB |
287 |
Mart 1945 |
F Mk 23
(372) |
S |
– |
Supermarine Valiant olarak isimlendirildi |
F Mk 24
(356) |
S |
54 |
Mart 1946 |
KULLANAN ÜLKELER |
Almanya |
: |
Alman
Hava Kuvvetleri (Luftwaffe)
Birkaç Spitfire ele geçirildi, bunlar test ve eğitim görevleri
için kullanıldı |
ABD[4] |
: |
Birleşik Devletler Ordusu Hava Kuvvetleri
(United States Army Air Forces − USAAF / AAF)
Birleşik Devletler Deniz Kuvvetleri (United States Navy − USN) |
Arjantin |
: |
Sadece
deneme maksatlı eski sivil uçak (2) |
Avustralya |
: |
Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri (Royal Australian Air
Force − RAAF)
Avustralya Kraliyet Donanması (Royal Australian Navy − RAN) |
Belçika |
: |
Belçika
Hava Kuvvetleri (Luchtcomponent / Composante Air) |
Birleşik Krallık |
: |
Kraliyet Hava Kuvvetleri (Royal Air Force − RAF)
Donanma Hava Gücü (Fleet Air Arm − FAA) |
Burma |
: |
Burma
Hava Kuvvetleri (Burmese Air Force)
Spitfire LF Mk IXc/e (eski İsrail Hava Kuvvetleri) |
Çekoslovakya |
: |
Çek
Hava Kuvvetleri (Czech Air Force) ~ Büyük Britanya’da sürgünde
Çekoslovak Hava Kuvvetleri
(Czechoslovak Air Force − Československé Letectvo)
Çekoslovak Ulusal Güvenlik Muhafızları
(Czechoslovakian National Security Guard) |
Danimarka |
: |
Danimarka Kraliyet Hava Kuvvetleri (Flyvevåbnet) |
Endonezya |
: |
Endonezya Hava Kuvvetleri
(Tentara Nasional Indonesia Angkatan Udara − TNI-AU) |
Fransa |
: |
Hür
Fransız Hava Kuvvetleri (Forces Aériennes Françaises Libres − FAFL)
Hava Kuvvetleri (Armee de l’Air − AA)
Donanma Havacılığı (Aviation Navale) |
Güney Afrika |
: |
Güney
Afrika Hava Kuvvetleri (South African Air Force − SAAF) |
Güney Rodezya |
: |
Kraliyet Rodezya Hava Kuvvetleri (Royal Rhodesian Air Force −
RRAF) |
Hindistan |
: |
Hindistan Hava Kuvvetleri (Bhāratīya Vāyu Senā − IAF) |
Hollanda |
: |
Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri (Koninklijke Luchtmacht −
KLu)
Hollanda Kraliyet Doğu Hindistan Ordusu Hava Kuvvetleri
(Militaire Luchtvaart van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger −
ML-KNIL)
Savaş sonrası |
Hong Kong |
: |
Hong
Kong Kraliyet Destek Hava Kuvvetleri
(Royal Hong Kong Auxiliary Air Force − RHKAAF) |
İrlanda |
: |
İrlanda
Hava Birlikleri (An tAerchór)
Birkaç Seafire, Spitfire T9 eğitim modeli ~ [1949-1961] |
İsrail |
: |
İsrail
Hava Kuvvetleri (Zroa HaAvir VeHahalal − IAF)
Spitfire LF Mk IXc/e (59+35) “Yorek” (Asabi)
Eski Çek ve İtalyan Hava Kuvvetleri ~ [1948-1952] |
İsveç |
: |
İsveç
Hava Kuvvetleri (Svenska Flygvapnet)
Spitfire Mk XIX (50) “S 31” ~ [1945-1955] |
İtalya |
: |
İtalyan
İttifak Hava Kuvvetleri (Aviazione Cobelligerante Italiana − ACI)
İtalyan Hava Kuvvetleri (Aeronautica Militare − AM) |
Kanada |
: |
Kanada
Kraliyet Hava Kuvvetleri
(Royal Canadian Air Force − RCAF / Aviation Royale Canadienne −
ARC)
Kanada Kraliyet Donanması
(Royal Canadian Navy / Marine Royale Canadienne − RCN) |
Mısır |
: |
Mısır
Kraliyet Hava Kuvvetleri (Royal Egyptian Air Force)
Savaş sonrası çok sayıda Supermarine Spitfire Mk IX |
Norveç |
: |
Norveç
Kraliyet Hava Kuvvetleri (Luftforsvaret − RNoAF) |
Pakistan |
: |
Pakistan Kraliyet Hava Kuvvetleri (Pāk Fìzāʾiyah − PAF) |
Polonya |
: |
Polonya
Hava Kuvvetleri (Polskie Siły Powietrzne)
Büyük Britanya’da sürgünde |
Portekiz |
: |
Portekiz Hava Kuvvetleri (Força Aérea Portuguesa − FAP / PoAF) |
SSCB[5] |
: |
Sovyet
Hava Kuvvetleri (Voyenno-Vozdushnyye Sily − VVS)
Spitfire Mk Vb (Ödünç Verme-Kiralama) |
Suriye |
: |
Suriye
Hava Kuvvetleri
(al-Quwwāt al-Jawwīyah al-ʿArabīyah as-Sūrīyah − SAF / SAAF /
SyAAF) |
Tayland |
: |
Kraliyet Tayland Hava Kuvvetleri (Kong Thap Akat Thai − RTAF) |
Türkiye |
: |
Türk
Hava Kuvvetleri
Çeşitli tiplerde eski RAF uçaklarından toplam 289 adet ~
[1938-1954] |
Yeni Zelanda |
: |
Yeni
Zelanda Kraliyet Hava Kuvvetleri (Te Hokowhitu o Kahurangi − RNZAF) |
Yugoslavya |
: |
Yugoslav Filoları (Yugoslav Squadrons) ~ Kraliyet Hava
Kuvvetleri’nde
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
(Jugoslovensko Ratno Vazduhoplovstvo − JRV) |
Yunanistan |
: |
Yunan
Kraliyet Hava Kuvvetleri (Ellinikí Vasilikí Aeroporía − RHAF) |
SPITFIRE
Spitfire, II. Dünya Savaşı’nın en hızlı ve en etkili tek kişilik
avcı uçaklarından biri olan İngiliz uçağı.
Özellikle
1940 yılında İngiltere Adası ve Manş Denizi üzerinde meydana gelen
Britanya Çarpışması (Battle of Britain) sırasında savunma amaçlı önleme
avcı uçağı[6] olarak üstün Alman Hava Kuvvetleri’nin
(Luftwaffe) Messerschmitt Bf109, Messerschmitt Bf110 ve
Focke-Wulf Fw190 avcı uçaklarına karşı son derece etkili olmuştur.
Savaştan önce
yarış uçağı olarak Reginald Joseph Mitchell isimli bir mühendis tarafından
planları çizilerek yapılan ve ilk uçuşunu 1936’da gerçekleştiren
“Spitfire” 1938’de İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde (RAF) kullanılmaya
başladığında alttan tek kanatlı bir uçaktı. Daha sonra üzerinde bazı
değişiklikler yapılarak II. Dünya Savaşı’nda standart avcı uçağı, yüksek
irtifa avcı uçağı, alçak irtifa avcı uçağı, avcı bombardıman uçağı ve foto
keşif uçağı olarak bütün cephelerde 28 tip Spitfire ile İngiliz
Deniz Kuvvetleri’nde uçak gemilerine inip kalkabilecek şekilde hazırlanmış
sekiz tip Seafire kullanıldı. 1939―1945 yılları arasında Douglas
Bader, Bob Stanford Tuck, Sailor Malan ve Kanadalı Johnny Johnson gibi
birçok pilot Spitfire ile uçarak ün kazanmışlardır.
Savaş
sırasında geliştirilen “Spitfire”ların en son modellerinden biri olan
“Spitfire XIV”, 12,200 m yüksekliğe çıkabiliyor ve saatte 710 km hıza
ulaşabiliyordu. Bu uçaklar 1944’te 300’den fazla Alman “V-1” füzesi
düşürdü. Tek kişilik bir uçak olan ve iniş takımlarını içeri alabilen
Spitfire, 20 mm.lik iki top ve 30.3 kalibrelik dört makineli tüfekle ya da
20 mm.lik dört top ve 50 kalibrelik iki makineli tüfekle donatılıyordu.
Uçak her kanadın altına 115 kg, gövde altında da 230 kg ağırlığında bomba
taşıyabiliyordu. 1954’e değin Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde foto keşif
uçağı olarak kullanıldı.
Savaş
yıllarında Türk hükümeti tarafından milli bütçe imkânları ile Spitfire’ın
çeşitli tiplerinden satın alınarak hava kuvvetlerimizin avcı filolarına
güç kazandırılmıştır. Spitfire’ın Avrupa’da savaştığı Focke-Wulf
Fw190A3 Alman av uçakları ile aynı filolarda Türk Hava Kuvvetleri
işaretleri ile birlikte uçması, havacılık tarihinin ilginç
olaylarındandır. Milli havacılık tarihimizde isimleri unutulmayacak birçok
pilotumuz bu uçaklarla başarıyla uçmuşlardır.
Spitfire Vb Tropical’de 1470 hp’lik Rolls-Royce Merlin motoru ve üç palalı
pervane kullanılmıştır. Saatte 600 km sürat yaparak 11,400 metreye
çıkabilmektedir. Kanat açıklığı 11.23 m, uzunluğu 9.12 m, yüksekliği 3.11
metredir. Dört adet 30.3 kalibrelik Browning makineli tüfek, iki adet 20
mm.lik Hispano topu ile silahlandırılmıştır. Ek olarak bomba ve kamera
taşıyabilmektedir. Spitfire’ın bu modeline çöllerde kullanıldığı için
burun altına Vokes tipi kum filtresi ilave edilmiştir. Pilot koltuğunun
arkası ve yakıt depolarının üstleri zırhlı levhalarla kaplanmıştır.
İngiliz uçak
fabrikaları toplam olarak 22,799 Spitfire ve Seafire imal etmişlerdir.
[1] S: Supermarine (uçağın üretildiği fabrika)
[2] W: Westland (uçağın üretildiği fabrika)
[3] CB: Castle Bromwich (uçağın üretildiği
fabrika)
[4] ABD: Amerika Birleşik Devletleri
[5] SSCB: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler
Birliği
[6] önleme avcı uçağı: askeri havacılıkta,
düşman uçaklarının yolunu kesmek ve saldırılarını önlemek amacıyla
kullanılan avcı uçağı.
[7] AAEE: Aeroplane & Armament Experimental
Establishment = Uçak ve Silah Tecrübe Kurumu
[8] RAE: Royal Aircraft Establishment =
Kraliyet Uçak Kurumu
.png) .png)
|
.jpg)
Supermarine Spitfire (Type 300) [s/n K5054] (prototip).
Eastleigh havaalanındaki boyasız prototip, ilk uçuştan hemen önce, 5
Mart 1936. Açılı dümen, kapaksız ana iniş takımı, cilalanarak
parlatılmış motor kaputu ve kuyruk kızağı görülebilir. Bu uçağın, 4
Eylül 1939'da Farnborough'daki Royal Aircraft Establishment
(R.A.E.) tesislerinde inişte meydana gelen bir kazadan sonra kaydı
silinmiştir.
.png)
Supermarine Spitfire Mk Vb (plan)
.png)
Supermarine Spitfire Mk Vb (kesit)
.jpg)
Rolls-Royce Ltd, Merlin 45, V-12 (motor)
.jpg)
Supermarine Spitfire Mk Vb
Tropical (Type 352)
{İllüstrasyon: Don Greer}
.jpg)
Supermarine Spitfire Mk Vb
Tropical (Type 352)
"5512"
.jpg)
Supermarine Spitfire Mk Vb
Tropical (Type 352)
"C" [s/n ES187].
Kraliyet Hava Kuvvetleri 1939-1943 yılları arasında Orta Doğu ve
Kuzey Afrika'da operasyonlarda bulunmuştur. 322. Kanat'ın
Supermarine Spitfire Mark V'leri, dağılmış halde park etmişler
(Tingley, Cezayir). Ön planda 154. Filo'ya ait ES187 'C' ve ES191
'T' seri numaralı Mark Vb'ler devriye için hazırlanıyor.
Delikli
çelik hasırların (PSP) park yerleri ve
taksi yollarını kaplamak için yaygın olarak kullanılması
dikkat çekici.
.png)
Supermarine Spitfire Prototype Type 300 [s/n K5054]
Eastleigh Aerodrome, 5 Mart 1936
26.05.1936 - Uçak ve Silah Tecrübe Kurumu (AAEE[7]).
16.06.1936 - Supermarine firmasınca tecrübe uçuşları.
01.07.1936 - Uçak ve Silah Tecrübe Kurumu.
23.02.1937 - Merlin C motoru Merlin F ile değiştirildi
ve silahlandırıldı.
22.03.1937 - Motor arızasından mecburi iniş yaptı; Sutton, Suffolk.
25.10.1937 - Atölyede onarıldı (AAEE).
15.03.1938 - İnişte pisti aşarak ters döndü; Martlesham Heath.
23.03.1938 - İniş sırasında kırılan iniş takımı dikmesi yerinde
onarıldı; Martlesham Heath.
27.07.1938 - Onarım (Supermarine) ve modernizasyon (AAEE).
07.11.1938 - Kraliyet Uçak Kurumu (RAE[8]).
04.09.1939 - Motor testleri sırasında inişte hız kaybederek ters
döndü; Farnborough.
Flight Lieutenant Gilbert
Stanbridge 'Spinner' WHITE †
.jpg)
Vickers-Armstrongs Spitfire Mk
Ia
Type 300 [s/n P9306]
No.74 Squadron, Royal Air Force
Hornchurch; 6 Temmuz 1940
{Profil: Ken Sommerfield}
.png)
Castle Bromwich
Spitfire Mk
IIa
Type 329 "AZ•P" [s/n
P7296]
No.234 Squadron, Royal Air Force, 14 Mart 1941
.png)
Supermarine Spitfire Mk
III
Type 330 [s/n
N3297]
15 Mart 1940
.jpg)
Supermarine Spitfire Mk
IV
Type 337 "P" [s/n
DP845]
Worthy
Down,
27 Kasım 1941
.jpg)
Castle Bromwich
Spitfire Mk
Vb
"UF•X" [s/n
EP689]
No.601 Squadron, Royal Air Force; Malta, 1 Temmuz 1943
.png)
Supermarine Spitfire Mk
VI
Type 350 "NN•F" [s/n
BS146]
No.310
'Czechoslovak'
Squadron, Royal Air Force
İskoçya,
29 Temmuz 1943
.png)
Supermarine Spitfire Mk
VII
Type 351 "YQ•T" [s/n
MB769]
No.616 Squadron, Royal Air Force; 28 Eylül 1943
.jpg)
Supermarine Spitfire Mk Vb Tropical (Type 352) (PM-101)
{Maket: İzzet Çelikoba}
|